Mắm cá chốt vừa thơm ngon, vừa mềm, không mặn lắm nhưng có độ dai của sớ cá và vị sừn sựt của trứng, tạo cảm giác thích thú khi ăn.

Tết đến, thịt, cá, bánh tét, bánh chưng ăn hoài thấy ngán. Mẹ tôi luôn có sẵn hũ mắm cá chốt để đổi vị cho gia đình trong những ngày Tết.

Tiếng đồn ở vùng Bạc Liêu, Châu Đốc cá chốt đầy sông. Ở Bạc Liêu chỉ cần vung một chài, cá chốt mắc đầy tay lưới, phải đem chài về nhà treo lên mà gỡ cá. Riêng ở Châu Đốc chỉ cần dùng mồi thơm nhử cá, chúng bu lại, đầu nổi lên lắc qua lắc lại, râu nhô lên mặt nước tua tủa. Bà con dùng ba ngón tay cái, trỏ và ngón giữa kẹp chúng lại nhanh chóng đưa lên xuồng, có khi một lần hai, ba con. Chỉ cần một tiếng đồng hồ bắt cá chốt là đủ làm một khạp nhỏ mắm rồi.  

Mắm cá chốt ăn kèm các loại rau.

Để có hũ mắm cá chốt hấp dẫn, cá chốt bắt về ngâm nước lạnh chừng 2 giờ, chặt hai ngạnh to dính ở đầu, bỏ ruột, rửa thật sạch, để ngoài trời phơi nắng vừa ráo, xong đem vào ướp muối, đặc biệt muối cá chốt là muối rang hết nổ. Theo kinh nghiệm của bà con, cứ 1 kilogram cá chốt cho vào 1ly rượu đế, ½ (một phần hai) ly đường, 1 ly thính, 1 muỗng muối rang.

Trộn thật đều cho vào hũ ém chặt lại, quá trình lên men từ 7 – 10 ngày là dùng được. Mắm ngon hay dở là do quyết định ở muối và rượu. Khi cá lên men thường chứa hơi nước, trước khi ăn nên ép bớt nước.

Mắm cá chốt thường dùng để ăn sống, một con mắm vừa một miếng ăn. Dĩa mắm cá chốt được ăn chung với riềng, gừng, ớt hiểm… bên cạnh là dĩa rau, chuối chát, khế, khóm thường hiện diện trong những bữa ăn quê nhà. Ngoài ra, mắm cá chốt còn dùng để ăn với cơm nguội, với khoai lang cũng không kém phần hấp dẫn

Hiện nay, cá chốt không còn nhiều như xưa, nhưng cá chốt từ món kho, nấu canh chua cho đến tô mắm đã trở thành đặc sản hấp dẫn với dân sành ăn, nhất là những người đi làm ăn xa, tìm ăn cho được mắm cá chốt để thương nhớ quê nhà.

Theo Phúc Lộc Lao Động
Tổng hợp & BT: Thanh Xuân (NauNgon.com)