Cỗ lá (đồ ăn được bày trên lá chuối) được xem là một trong những nét riêng biệt của văn hóa ẩm thực người Mường ở xóm Vai Đào, xã Cao Răm, huyện
Cỗ lá của người Mường



Cỗ lá (đồ ăn được bày trên lá chuối) được xem là một trong những nét riêng biệt của văn hóa ẩm thực người Mường ở xóm Vai Đào, xã Cao Răm, huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình.

Để có mâm cỗ này, người bày cỗ cần sắp xếp nội tạng và thịt lợn theo một trình tự nhất định.



Gia chủ chuẩn bị sẵn cỗ lá. Trước Tết, họ sẽ lên rừng lấy lá chuối về để bày cỗ.





Các gia đình chung nhau mổ lợn và pha (lọc) thịt để chế biến đồ ăn. Phần thịt sẽ được chia đều cho các nhà còn phần đầu và nội tạng sẽ được làm cỗ mời mọi người.



Khác với cỗ lá của người Dao, cỗ lá người Mường được trình bày “quy củ” trước sau. Người Dao cũng ăn cỗ lá nhưng cỗ của họ thường trộn lẫn lộn nội tạng, thịt lợn và thịt gà trên lá chuối không được sắp xếp theo vị trí nhất định. Mâm cỗ của dân tộc này ngoài thịt không thể thiếu bánh dày.



Thay vì để đồ ăn lên mâm, người Mường xếp những miếng dồi, lòng, thịt lên lá chuối. Chiếc mâm đặc biệt được làm từ lá ngọn và lá mang (bên dưới phần ngọn lá) đặt chồng lên nhau.



Mâm cỗ sẽ được ăn từ trên xuống dưới. Người trong mâm sẽ gắp lần lượt cho nhau hết phần nội tạng, sau đó ai muốn ăn miếng nào sẽ tự lấy. Trước khi ăn, mọi người rót rượu và nâng chén lên cao quá đầu và cúi xuống ý muốn mời người trên dùng trước.



Cỗ được đặt theo thứ tự cấp bậc. Mâm nào ở gần cửa sổ sẽ dành cho những người lớn tuổi trong gia đình và vị trí ngồi cũng phân cấp theo đó.



Người Mường tự pha chế gia vị để chấm đồ ăn. Phổ biến nhất là muối nướng hạt dổi. Đặt than đỏ vào bát đựng lẫn muối và hạt dổi tới khi muối khô trắng rồi đem giã. Mùi hạt dổi thơm lừng trộn lẫn với vị mặn của muối tạo nên một loại bột chấm đặc chưng của người dân tộc ở đây. Khi ăn cỗ lá, người Mường sẽ đổ muối hạt dổi lên lá để tiện chấm. Ngoài loại bột chấm trên, họ còn nấu các loại rau thơm như lá mơ, mùi tàu, lá lốt cùng tiết, ớt và gia vị thành một loạt nước vừa đậm vừa cay.



Bên cạnh thịt, mâm cơm Tết của người Mường còn có thêm các loại rau sống, xôi trắng gói lá chuối. Mâm cơm toàn thịt là mong ước một năm mới no đủ của người dân. Một năm vất vả lao động, Tết là dịp để họ ăn ngon.



Cỗ lá cũng được gia chủ chuẩn bị sẵn để mời thổ Công, thổ Địa về ăn Tết. Trước khi đặt cỗ mời tổ tiên, chủ nhà phải có lời mời ở bàn thờ thổ công ở ngoài vườn.



Ngày Tết, bên cạnh bàn thờ của người Mường thường được đặt 4 cây mía làm gậy chống cho các cụ.

Minh Phương



Tổng hợp & BT:

Về Menu

Ăn Chơi Cỗ lá của người Mường

xoi san tra sưa trân châu com tom vị chanh chọn dầu chiên dầu lạc dầu nành bánh beo Triệu mì xào tôm sốt bơ tỏi đậm đà bí đỏ nấu khoai sọ gà phi lê cuộn cơm ngũ vị làm ọm chiếl món đồ thực phẩm lò vi sóng món canh ngon cắt tỉa bí ngòi tôm xào cách làm các món mỳ trộn Mật Gà chien cách làm bánh rán cách làm đậu bánh cupcake vị cà rốt pho ga truyen thong chần giò heo kho Lai rai vó bò xách bò phố Hòa Mã cahc lam banh bao chè đậu do trộn salad cà tím Nem khô quẹt cưới cÃƒÆ kho giá luon om chuoi dau thit ga sot chanh ngon cơm thịt gà chiên cải xanh phòng Vi cà cach lam suon nuong moi tẠsalad trái cây xôi xoài kiểu thái ngon Mon Au cach lam canh ga chien hanh phô mai chiên khoai tây bí đỏ Bánh khoai Lang chien Cách làm kim chi măng tươi muối tỏi ớtle="background-color: #1E8D55" href="/index.php?q= mì ý sốt đậu khoai tây"> mì ý sốt đậu khoai tây salad trái cây làm bánh bông lan ngon trung goi hai san ngon bánh sandwich cupcake nho khô Bánh Bong lan Những thực phẩm cần kiêng kỵ sau khi Mon banh cánh gà đùi gà rang muối cach lam ga chien ngon nướng trÃƒÆ râu câu Làm mũi tên thần tình yêu từ đồ ăn vit quay bac kinh Sá Ÿ rau ngót cách làm pasta công thức mì că thit ap chao chà Šbí cuốn xúc xích Thịt cách nấu banh canh tôm Salad bông cải trộn tôm cho cô nàng muốn chả cá hồi rán giòn dạ dày hầm canh sa kê nấu sườn Từ Rau củ cha ca kho Khai vị va hậu bánh trâng mứt cà chè xoài sương sa hạt lựu Chè xoài bánh kem oc nhoi nam huong Cocktail Món ăn đặc sắc từ chim tại Bắc Ninh các loại chè giải nhiệt mùa hè f5 my suon kho an ngon nui dut lo thom phuc cach lam tom su sot cocktail trứng ốp Tuyên truyền canh chua ngó sen thịt heo kho măng của hà tĩnh mình Hợp ca nau malaysia bánh bột lọc tôm bột năng món Huế cách làm cà tím nhồi thịt sốt cà chua mon au Món tái Mẹo loại bỏ chất độc khi chế biến 4 chả cá kho dứa Thuá µ xúc xích tiết chú tiec Tai heo cuốn bánh tráng thit bam thủy Ghẹ bánh sữa Cach lam