Nói đến ẩm thực phương Tây, người ta vẫn thường nghĩ đến những món ăn giàu chất đạm với những lát bò bít tết to dày hoặc gan ngỗng vỗ béo óng mỡ. Thế nhưng với Canapé - một kiểu trình bày món ăn tinh tế và đáng yêu - chúng ta sẽ có cái nhìn hoàn toàn khác lạ về thế giới ẩm thực tưởng chừng trái ngược hoàn toàn với thẩm mỹ Á Đông này.
Canapé là gì nhỉ ?
Trước hết, Canapé không phải một món ăn cụ thể nào đó, nó thuộc dòng thức ăn "finger food" (những loại đồ ăn thức uống nhẹ nhàng, hình thức nhỏ nhắn có thể vừa cầm vừa nhấm nháp, trò chuyện). Dù không phổ biến ở Châu Á nhưng văn hóa finger food nói chung và Canapé nói riêng rất được ưa chuộng tại phương Tây.
Người ta dễ dàng bắt gặp những dãy bàn trải khăn tinh tế với các khay Canapé đáng yêu đầy màu sắc trong các bữa tiệc ngoài trời lẫn nhà hàng sang trọng. Canapé phổ biến nhất ở các bữa tiệc mang tính xã giao cao, nơi việc ngồi yên tại bàn ăn trở nên bất tiện và nhàm chán, và những món ăn gọn nhẹ sẽ tạo cơ hội cho mọi người dễ dàng bắt chuyện, tán gẫu cùng nhau.
Khởi sinh Canapé chỉ được hiểu giản đơn là một loại bánh mì khổ nhỏ có kèm các loại nhân đa dạng ở trên. Theo thời gian, nó được phát triển thành một nghệ thuật chế biến và trình bày món ăn với tiêu chí nhỏ xinh - tinh tế. Ngày nay Canapé đa dạng về chủng loại từ khai vị, món chính, đồ ngọt, đồ uống,... và tiệc Canapé được thiết kế như một bữa tiệc hoàn chỉnh và thịnh soạn không kém các thực đơn thông thường.
Cái thú của việc thưởng thức Canapé ở chỗ: mỗi món ăn chỉ có khẩu phần rất ít nhưng vô cùng đa dạng, thực khách được dịp thưởng thức đủ loại hương vị mà vẫn nhẹ bụng, khoan khoái. Và đặc biệt, trình bày xinh xắn đầy sáng tạo của các món Canapé đã đủ tạo nên một bữa tiệc thị giác trước khi chúng "chiêu đãi" vị giác của người thưởng thức.
Các nguyên tắc trong tiệc Canape
Nguyên tắc chế biến và trình bày
Vì là thức ăn cầm tay, các món Canapé thường phải làm từ nguyên liệu khô và không thể làm món nước như mì, cháo, súp,... Để tránh cảm giác như chúng ta đang ăn một bữa tiệc toàn snack là snack, đầu bếp chế biến Canapé phải cực kì khéo léo để tạo ra những món ăn thơm ngon, giàu độ ẩm mà vẫn thuận tiện cho việc vừa ăn uống vừa đi dạo, tán gẫu.
Công thức cơ bản nhất của Canape là bánh mì. Các loại bánh mì khô kết hợp cùng nhân thịt, cá, salad, luôn là lựa chọn vừa miệng với hầu hết mọi người. Tuy nhiên không giống những kiểu bánh kẹp đầy nhân mà ta vẫn "nhồm nhoàm" hàng ngày, các lát bánh Canape đã khoác lên mình một dáng vẻ thanh nhã hơn nhiều: Bánh được nướng giòn, cắt miếng nhỏ, phết một chút nhân cùng sốt hoặc rau củ lên trên, xếp đều tăm tắp trên một khay bạc hết sức bắt mắt và thơm ngon.
Với các nguyên liệu ướt hơn bánh mì, người ta nghĩ ra cách trình bày chúng trong các không gian trũng. Ví dụ, những món salad hoặc thịt cá hầm, áp chảo có phần sốt không tiện cho việc cầm tay đều được đặt vào lòng muỗng và xếp thành hàng ngay ngắn trên bàn tiệc.
Món ăn trong muỗng - một kiểu trang trí Canapé phổ biến
Hoặc sáng tạo hơn, món ăn còn được bỏ vào một phễu giấy đã quấn chặt. Thậm chí để tạo sự thú vị cho thực khách, đầu bếp còn kì công tạo ra những chiếc phễu ăn được từ bột và trứng gà, kết cấu đủ chắc chắn như một lớp vỏ bánh để đựng món ăn bên trong. Sự hòa hợp giữa "phễu đựng" và "nhân vật chính" bên trong cũng rất quan trọng: Ví dụ như nếu phục vụ món gà viên rán cay, chiếc phễu sẽ được tẩm ướp hương vị cà ri hoặc ớt.
Không chỉ với các món ăn mặn, những món ngọt cũng có cách chế biến và trình bày tương tự. Những loại bánh ngọt khô như muffin, cupcake, macaroon được sắp xếp một cách nghệ thuật trên khay, những loại tráng miệng giàu độ ẩm hơn thì được trình bày trong muỗng, phễu, ly nhỏ,... Trong một bữa tiệc Canapé, các khay đồ ngọt là hấp dẫn nhất nhờ màu sắc rực rỡ và đa dạng, cùng sự kết hợp giữa các kết cấu của các món tráng miệng trên cùng một tổng thể: sự mềm mại óng ánh trái cây trộn kem tươi, đi kèm đó là cái giòn tan cứng cáp của kẹo mút, bánh quy,...
Các nguyên tắc phục vụ và thưởng thức
Cầu kì thuộc hàng bậc nhất trong chế biến và trang trí, tiệc Canapé cũng yêu cầu cách phục vụ và thưởng thức riêng của nó. Thứ nhất, với bồi bàn, họ luôn được yêu cầu phải cầm các khay thức ăn đi mời trong suốt bữa tiệc. Bồi phải khéo léo nâng các khay thức ăn sao cho các món ăn không bị "xây xước" (vì món nào cũng bé), vừa phải linh động xem xét thái độ của thực khách, mời món xong rồi nên đi đến tốp khách khác ngay để tránh cảm giác tọc mạch, làm phiền. 
Thứ hai, với thực khách, phải lấy tiêu chí thưởng thức từ từ, nhâm nhi làm đầu thay vì ăn uống vội vã ào ào. Mỗi món Canapé thường chỉ có số lượng rất ít, nhưng bù lại đa dạng các món ăn và trong một bữa tiệc có thể lên đến hơn 30 món, do đó người ta không vội vã "vơ" hết các khẩu phần Canapé trên khay mà nhẩn nha thưởng thức từng món được dọn ra. Mặt khác, thực khách cũng có thể hỏi bồi bàn về chi tiết thành phần các món ăn trước khi bốc lên tay, tránh việc bỏ lại món ăn về khay rất mất vệ sinh và thiếu lịch sự.
Nhỏ và xinh - đó là hai yếu tố đầu tiên hiện ra khi nhắc đến văn hóa Canapé. Phá bỏ các nguyên tắc về những bữa tiệc thịnh soạn với các đĩa thức ăn chất đầy, Canapé thật sự đem lại một trải nghiệm mới lạ cho chúng ta về sự trang nhã và tỉ mỉ trong chế biến lẫn thưởng thức ẩm thực. Còn hơn cả cái vỏ có vẻ như quá cầu kì, bày vẽ, các bữa tiệc Canapé đã "dạy" cho chúng ta cách trân trọng những điều nhỏ nhặt mà diệu kì, cũng như cách ứng xử chậm rãi mà tinh tế không chỉ trong ẩm thực mà còn ở cả cuộc sống thường ngày.
Các bạn có thể tham khảo thêm:
Những món ăn nổ tiếng sinh ra từ tai nạn làm bếp
Nét văn hóa trong bữa tiệc trà xứ sương mù
Tổng hợp & BT: Lan Chi (NauNgon.com)
